1971 ਦੀ ਜੰਗ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਕੁੱਲ 93,000 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਅੱਗੇ ਗੋਡੇ ਟੇਕਣੇ ਪਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਮਕ ਇਸ ਧਰਤੀ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਨਾਮ ‘ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼’ ਮਿਲਿਆ। 1971 ਦੀ ਜੰਗ ਵਿਚ ਭਾਰਤ (ਭਾਰਤ) ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੱਟ ਮਾਰੀ ਕਿ ਅੱਜ ਤਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭੁੱਲਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। 1971 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਿਆਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦੋ ਵਿੱਚ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਦੇਸ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਯਹੀਆ ਖ਼ਾਨ ਨੇ 25 ਮਾਰਚ 1971 ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਨੇਤਾ ਸ਼ੇਖ ਮੁਜੀਬ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਨਿਰੰਤਰ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਉਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗਲਤ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਫਿਊਜੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੰਚ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਨਾਲ ਉਠਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਏਪੀ ਸੇਵੰਥੀ ਫਲੀਟ ਫਲੀਟ ਨੂੰ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿਚ ਡਿਆਜੀਓ ਗਾਰਸੀਆ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ, ਰੂਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪਰਮਾਣੂ ਉਪ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਭੇਜਿਆ। ਜੋ ਭਾਰਤ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ।
