ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਭੁੱਖਮਰੀ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵੀ ਮਾੜੀ

ਗਲੋਬਲ ਹੰਗਰ ਇੰਡੈਕਸ (GHI) 2021 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ 116 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 101 ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਖਿਸਕ ਗਿਆ ਹੈ, 2020 ਦੇ 94 ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੈ।

ਗਲੋਬਲ ਹੰਗਰ ਇੰਡੈਕਸ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਕੁਵੈਤ ਸਮੇਤ ਅਠਾਰਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਪੰਜ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਜੀਐਚਆਈ ਸਕੋਰ ਨਾਲ ਸਿਖਰਲਾ ਦਰਜਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਆਇਰਿਸ਼ ਸਹਾਇਤਾ ਏਜੰਸੀ ਕੰਸਰਨ ਵਰਲਡਵਾਈਡ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਸੰਗਠਨ ਵੈਲਟ ਹੰਗਰ ਹਿਲਫ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭੁੱਖ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ “ਚਿੰਤਾਜਨਕ” ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

2020 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ 107 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 94 ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਸੀ। ਹੁਣ 116 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ 101 ਵੇਂ ਰੈਂਕ ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ GHI ਸਕੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ 2012 ਵਿੱਚ 28.8 ਅਤੇ 2021 ਦੇ ਵਿੱਚ 27.5 ਤੱਕ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ।

ਜੀ ਐਚ ਆਈ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਚਾਰ ਸੰਕੇਤਾਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ – ਕੁਪੋਸ਼ਣ; ਬਚੇ ਦਾ ਭਾਰ ਘੱਟ ਹੋਣਾ (ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਉਚਾਈ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਭਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਗੰਭੀਰ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ); ਚਾਈਲਡ ਸਟੰਟਿੰਗ (ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਚਾਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲਈ ਘੱਟ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ) ਅਤੇ ਬਾਲ ਮੌਤ ਦਰ (ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ)।

ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਰਬਾਦੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 1998-2002 ਦੇ ਦੌਰਾਨ 17.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2016-2020 ਦੇ ਵਿੱਚ 17.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, “ਲੋਕ ਕੋਵਿਡ -19 ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸੰਬੰਧੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਏ ਹਨ, ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਦਰ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼।”

ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਨੇਪਾਲ (76), ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ (76), ਮਿਆਂਮਾਰ (71) ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (92) ਵਰਗੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਵੀ ‘ਚਿੰਤਾਜਨਕ’ ਭੁੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਖੁਆਉਣ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੂਜੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ, ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਟੰਟਿੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਨ ਅਤੇ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਭੋਜਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ।

ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭੁੱਖਮਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਖਤਰਨਾਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਟਰੈਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਜੀ ਐਚ ਆਈ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ, ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ – ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ 47 ਦੇਸ਼ – 2030 ਤੱਕ ਭੁੱਖ ਦੇ ਘੱਟ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣਗੇ।